Chúng ta đều biết rằng chỉ số thông minh có mối quan hệ rất lớn với sự di truyền bẩm sinh, cha mẹ có thông minh hay không thì phần lớn ảnh hưởng đến chỉ số thông minh của đứa trẻ.
Tuy nhiên, ảnh hưởng của giáo dục gia đình và đào tạo về chỉ số IQ của trẻ em thường bị bỏ qua. Nghiên cứu khoa học đã xác nhận rằng ảnh hưởng của giáo dục mua về chỉ số IQ của trẻ em cũng rất quan trọng và cần được quan tâm của cha mẹ.
Khi trẻ mới sinh ra, trọng lượng não bộ chỉ 350-400 gam, bằng 1/4 trọng lượng não người lớn, đến 2 tuổi thì đạt 3/4 trọng lượng não người lớn. Có thể thấy, giai đoạn từ 0 đến 2, 3 tuổi là giai đoạn quan trọng đối với sự phát triển nhanh chóng của não bộ.
3-6 tuổi còn được gọi là giai đoạn vàng phát triển trí não, giai đoạn này các cơ quan giác quan của trẻ được kích thích bởi nhiều thứ bên ngoài, nhìn, nghe, ngửi, sờ, chạy nhảy, các tế bào thần kinh não bộ phát triển nhanh chóng mọi lúc.
Vì vậy, muốn nuôi con thông minh, không nhất thiết phải đợi trẻ đến trường rồi giao cho cô giáo, các bậc cha mẹ hãy tự ý thức áp dụng những phương pháp đúng đắn để thúc đẩy sự phát triển trí tuệ của trẻ ngay từ khi trẻ còn nhỏ.
Chuyên gia đã chỉ ra: Tập thể dục, vui chơi và đọc sách là ba cách tốt nhất để phát triển trí não của trẻ. Cha mẹ hãy cùng con thực hiện tốt ba điều này.
1. Thể thao
Nhiều bậc cha mẹ muốn gửi con cái họ đến các lớp đào tạo khác nhau, học thư pháp, hội họa và toán học, và thường bỏ qua tầm quan trọng của thể thao.
Trẻ chưa hình thành thói quen vận động thường chỉ ở nhà xem tivi, chơi game dù có thời gian, về lâu dài sẽ không có lợi cho sự phát triển cơ thể, thị giác và trí não.
Nhà thần kinh học nổi tiếng John Reddy từng nói: “Tập thể dục làm biến đổi não bộ”.
Trên thực tế, tập thể dục không chỉ có thể tăng cường thể chất mà còn sản sinh ra ba chất dẫn truyền thần kinh: dopamine, serotonin và norepinephrine trong quá trình tập luyện, có lợi cho sự phát triển của trí nhớ và khả năng tập trung.
Khi vận động, não bộ ở trạng thái vui vẻ, phấn khởi, bản thân cảm xúc lạc quan, tích cực này là sự bảo vệ và nuôi dưỡng tốt nhất cho não, nó cũng sẽ chuyển sang học tập khiến trẻ hăng hái hơn, có tính kỷ luật tự giác hơn.
Vì vậy, cha mẹ nên kết hợp tập thể dục vào các hoạt động hàng ngày của trẻ, đồng thời giúp trẻ hình thành thói quen vận động tốt ngay từ khi còn nhỏ.
Nói một cách dễ hiểu, tập thể dục được chia thành các bài tập cơ lớn, chẳng hạn như leo núi, đi bộ, chạy và nhảy; và các bài tập cơ tốt, chẳng hạn như lấy thìa ăn, kéo dây, buộc dây giày, đeo hạt, vẽ graffiti và xếp giấy origami.
Một số cha mẹ bảo vệ con cái quá kỹ và làm quá lên, bế và đẩy con lên xe mọi lúc mọi nơi, việc cho con ăn, mặc quần áo cho con có thể cản trở sự phát triển của con.
Trong phạm vi an toàn, nên đưa trẻ chạy nhảy, leo núi, bơi lội,… và lựa chọn môn thể thao phù hợp với trẻ theo lứa tuổi và sở thích;
Các kỹ năng sống như ăn uống, mặc quần áo, đi tất, buộc dây giày… từ từ dạy cho trẻ tự làm, để trẻ có thể làm một số việc nhà, đồng thời rèn luyện khả năng thể thao của trẻ;
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng một số đạo cụ để xâu chuỗi hạt, xếp giấy origami, vặn dây hoa, cầm đậu bằng đũa,… để rèn luyện sự linh hoạt và vận động cơ tốt của trẻ.
2. Đọc
Ngày nay, màn hình điện tử và những đoạn phim ngắn trên điện thoại di động đã chiếm trọn cuộc sống của con người, những người có thói quen đọc sách đã trở thành mặt hàng khan hiếm trong thời đại ngày nay.
Những bài viết trước đây của chúng tôi luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đọc sách. Những đứa trẻ đã hình thành thói quen đọc sách từ khi còn nhỏ thường khôn ngoan và giỏi giang hơn khi lớn lên. Dưới góc độ phát triển trí não, việc đọc sách cũng có ý nghĩa không kém.
Trong quá trình đọc sách, tranh ảnh, màu sắc phong phú thúc đẩy sự phát triển thần kinh thị giác của trẻ, quan sát, liên tưởng và tư duy khi đọc sách, tư duy của trẻ hoạt động tích cực, trí tưởng tượng và khả năng tập trung được nâng cao.
Điều quan trọng nhất là quá trình cha mẹ – con cái đọc sách giúp tăng cường sự tương tác, giao tiếp tình cảm giữa con và cha mẹ, con ở trạng thái an toàn, bình tĩnh, thoải mái và vui vẻ, có lợi cho sự phát triển về thể chất và tinh thần.
Nhiều bậc cha mẹ quá thực dụng khi hướng dẫn con đọc sách, luôn muốn cho con học kiến thức nên sẽ can thiệp vào nội dung con mình đọc, chọn sách nào nên đọc, sách nào không nên đọc.
Trên thực tế, khi trẻ còn nhỏ, trọng tâm là nuôi dưỡng trẻ thích đọc và phát triển thói quen đọc hơn là phải học kiến thức.
Vì vậy, tốt nhất bạn nên bắt đầu từ sở thích của trẻ và chọn những cuốn sách chất lượng cao mà trẻ thích đọc.
Khi bắt đầu, bạn có thể kể cho con nghe những câu chuyện trước khi đi ngủ, đọc sách tranh cùng con và đọc to theo từng vai. Khi con bạn lớn hơn, chúng sẽ dần chuyển sang cách đọc độc lập.
Cần lưu ý một điều rằng, việc nuôi dưỡng thói quen đọc sách không phải là việc bố mẹ mua cho con một đống sách mà là đọc cùng con, có sự đồng hành và tương tác, trẻ có thể tìm thấy nhiều niềm vui trong việc đọc sách.
Ngoài ra, không khí gia đình đọc sách có thể nuôi dưỡng trẻ thích đọc sách. Cha mẹ hãy bắt đầu từ chính mình, bỏ điện thoại di động xuống, cầm sách lên và làm gương tốt cho con cái.
3. Trò chơi
Ông Lỗ Tấn đã viết : “Vui chơi là hành vi chính đáng nhất của trẻ em, và đồ chơi là thiên thần của trẻ em”.
Ban đầu, nhiều bậc phụ huynh tỏ ra bối rối trước các hoạt động của trẻ trong nhà trẻ, họ nghĩ rằng trẻ chơi trò chơi, ca hát, nhảy múa, vui chơi trong nhà trẻ cả ngày thì có ích lợi gì? Tốt hơn là bạn nên học thêm một vài từ để nhận được nhiều điểm nhất.
Trong quá trình chơi, trẻ không chỉ được tiếp xúc gần gũi với thiên nhiên, giao lưu với con người, xã hội mà còn có sự hiểu biết, đánh giá về bản thân.
Trẻ em có thể có được sự phát triển về tình cảm, nhận thức, tính xã hội, ý chí, nhân cách,…, cũng như cảm giác tự do, giải phóng và thành tựu.
Vì vậy, trong các hoạt động đầu đời của trẻ, không hoạt động nào có thể cung cấp nhiều nội dung và trải nghiệm phong phú hơn trò chơi.
Những năm 1980 – 1990 tuổi thơ trẻ con vui vẻ, có đủ thứ trò chơi như: chơi xâu hạt thủy tinh, chọi gà, đá cầu, lăn lộn, nhảy dây, chơi ô ăn quan…
Trẻ em ngày nay không có nhiều bạn cùng chơi, lại càng cô đơn hơn, sự lo lắng của cha mẹ về việc học hành và số bài tập về nhà ngày càng nhiều cũng khiến trẻ không có nhiều thời gian vui chơi tự do.
Tuy nhiên, dưới góc độ là sự lớn lên và phát triển của trẻ, trò chơi không thể thiếu trong các hoạt động thời thơ ấu của trẻ. Cha mẹ nên tạo điều kiện để trẻ có thể tận hưởng trọn vẹn niềm vui từ trò chơi.
Đầu tiên là các trò chơi tương tác giữa cha mẹ và con cái, đặc biệt là khi cha đưa con cái chơi nhiều trò chơi khác nhau, sẽ giúp ích nhiều hơn cho sự phát triển của trẻ.
Ví dụ, đứa trẻ ngồi trên người bố và “cưỡi ngựa”; bạn đến làm động tác và tôi sẽ đoán; cha mẹ và đứa trẻ chuyền bóng cùng nhau,…
Ngoài các trò chơi thể chất còn có các trò chơi trí óc, trò chơi tư duy, trò chơi rèn luyện khả năng tập trung, các bậc cha mẹ có thể tìm hiểu thêm, tìm những trò chơi thú vị dành cho cha mẹ và con cùng chơi.
Thứ hai là trò chơi giữa trẻ và bạn bè cùng trang lứa, ngoài việc cho trẻ chơi trò chơi với các bạn ở trường, cha mẹ cũng có thể tạo môi trường và đưa trẻ đến công viên, sân chơi và các địa điểm khác, hoặc với người thân, bạn bè có trẻ nhỏ để trẻ em có thể vui chơi. Cơ hội để chơi và giao lưu với trẻ em cùng lứa tuổi.
